Afgelopen weekend was het weer zover. Traditiegetrouw mogen elk jaar enkele ijshockeycoryfeeën zich de HHOF-ring over de vinger schuiven. Daarmee treden nieuwe namen toe als volwaardig lid van het selecte clubje van, al dan niet levende, legendes van de ijshockeysport. En terecht. Deze editie stond dan ook weer garant voor enkele tot de verbeelding sprekende personages die onze sport kent. De nominatie van de kandidaten zorgt echter soms ook voor discussie. Dit jaar was dat het geval met de keuze voor NHL Commissioner Garry Bettman die in de categorie ‘Builder’ werd benoemd. Bettman is nog steeds in functie, terwijl de spelers hun carrière al (en soms een tijdje) achter de rug hebben.
De rode draad doorheen deze inductie was ongetwijfeld het gemeenschappelijke thema van de inductees: ‘kansen krijgen’.
NHL groeit onder Bettman, maar niet zonder slag of stoot
Over kansen gesproken… Meer dan 25 jaar geleden gaf de National Hockey League er één aan Garry Bettman. Hij werd opgehaald uit de NBA om als eerste Commissioner de NHL te leiden. Sindsdien is de NHL uitgebreid van 24 naar 31 teams, met een jaarlijkse omzet die rond de vijf miljard dollar ligt. “Iedereen weet dat mijn publieke optredens een ‘energieke’ reactie krijgen”, grapte Bettman tijdens zijn toespraak. “Ik word uitgejouwd wanneer ik de Stanley Cup presenteer, in het bijzonder aan de bezoekers, maar ook aan de thuisploeg en tevens bij de draft. Vanavond zou elke bewering dat nominatie voor inductie in de Hockey Hall of Fame een populariteitswedstrijd is, moeten worden ontkend. Integendeel zelfs, ik hoop dat mijn verkiezing een bewijs is van wat duidelijk een collectieve bijdrage is.”
Niettegenstaande werd zijn nominatie gecontesteerd. Immers, de NHL met Bettman aan het roer groeide hard. Maar er waren de afgelopen 25 jaar onder zijn ‘regime’ tevens drie lock-outs. Één daarvan kostte de liga het hele seizoen 2004-05. Daardoor zocht een aantal spelers hun heil in Europa. Ook signalen van een nieuwe lock-out in 2020 duiken op. Tevens is er de blijvende discussie inzake de Olympische deelname (geen NHL-ers in 2018 en 2022 blijft nog een vraagteken). Ook de knullige manier waarop de liga het probleem van de hersenschuddingen tackelde, is koren op de molen voor de critici van Bettman.
Barrier Breaker O’Ree
Een andere, maar graag geziene ‘Builder’ die toetreedt tot de HHOF is ‘Barrier Breaker’ Willie O’Ree. Hij wou gewoon een kans krijgen om te tonen wat hij kon op het ijs. “Op 14-jarige leeftijd had ik mezelf twee doelen voorop gesteld: professioneel ijshockeyer worden en ooit in de National Hockey League spelen”, zei O’Ree in zijn inductie speech. “Een ijshockeyspeler, da’s alles wat ik wilde zijn. Alles wat ik nodig had, was een kans krijgen.” En die kreeg hij.
O’Ree is de eerste zwarte speler in de geschiedenis van de NHL en de derde om de HHOF binnen te stappen. De Boston Bruins gaven hem op 18 januari 1958 de kans toen ze hem uit de Minors haalden voor een wedstrijd tegen de Montreal Canadiens. “Ik had er geen flauw benul van dat ik de kleurbarrière doorbrak”, vervolgde O’Ree, die nu 83 is. “Ik was zo gefocust op het waarmaken van mijn droom.” O’Ree speelde slechts 45 wedstrijden in de NHL, maar sinds 1996 vertegenwoordigt hij de NHL als goodwill-ambassadeur.
Jaren later, maar onder sterk verschillende omstandigheden, kregen Martin St. Louis en Jayna Hefford eveneens een kans.
St. Louis, Hefford, Yakushev en Brodeur treden ook toe
Martin St Louis, nooit gedraft in de NHL, evolueerde van ‘afdankertje’ naar Hart Trophy-winnaar en tweevoudig topscorer, inclusief een Stanley Cup ring in 2003-04 zodra hij zijn kans kreeg bij de Tampa Bay Lightning. “Voor alle kinderen die luisteren: volg je dromen”, zei St. Louis vanaf het podium. “Geloof in jezelf. Wanneer het lijkt alsof alle deuren sluiten, zoek je een raam en vind je een weg naar binnen.” De winger van 1.72 meter is één van slechts zes niet-gedrafte spelers die 1,000 punten in de NHL wist te sprokkelen. In 2014 won hij met Team Canada Olympisch goud in Sochi. “De reden dat sommige mensen hun volledige potentieel niet bereiken, is dat ze te snel stoppen”, zei St. Louis. “Wees een goede teamgenoot, zowel op het ijs als in het leven.”
Jayna Hefford kreeg haar kans toen ze als meisje een sport begon te spelen die oorspronkelijk alleen voor jongens bedoeld was. Ze won vier Olympische gouden medailles en zeven wereldkampioenschappen met Canada. Ze is de zesde vrouw die in de HHOF wordt opgenomen. “Mijn verhaal gaat over meer dan alleen ijshockey”, zei Hefford. “Mijn verhaal gaat over de kracht van kansen. Dromen zonder grenzen zijn krachtig en minder obstakels staan voor vrijheid. IJshockey heeft me zoveel gegeven, ik zou hier vanavond niet staan als ik niet de gelegenheid had gehad om dit spelletje te spelen.”
Voormalig goalie Martin Brodeur, drievoudig Stanley Cup-kampioen en viervoudig Vezina Trophy-winnaar met de New Jersey Devils, won 691 wedstrijden en had 125 shutouts in zijn 20 seizoenen in de NHL. “Dit is echt een speciale dag voor mij”, zei een zeer emotionele Brodeur, de evidente keuze van klas 2018. “Ik ben vereerd en nederig”, zei de tweevoudig Olympische kampioen met Canada. Ook heeft Brodeur twaalf NHL-records op zijn naam staan en speelde hij twaalf keer in zijn carrière meer dan zeventig wedstrijden in één seizoen.
Yakushev vreemde eend in de bijt
Alexander Yakushev speelde voor de USSR in de Summit Series van 1972 en scoorde zeven keer. Zo hield hij gelijke tred met de Canadezen Phil Esposito en Paul Henderson. Hij won Olympisch goud in 1972 en 1976 en werd in 2003 opgenomen in de Hall of Fame van de IIHF, maar kreeg nooit de kans om in de NHL te spelen.
Als afsluiter nog een leuke anekdote. Wayne Gretzky en Mark Messier hadden ooit samen een lunch met Yakushev. Toen ze hem vertelden dat ze bij de Oilers een geweldige play een ‘Yakushevian’ noemden, begon hij te huilen en geloofde het niet.
